Ethem Sahan1, Ahmet Dag1, Mustafa Berkesoglu1, Mehmet Ali Sungur2, Ahmet Koray Ocal1, Tamer Akca1

1Mersin University Faculty of Medicine, Department of General Surgery, Mersin, Turkey
2Duzce University, Department of Biostatistics and Medical Informatics, Duzce, Turkey

Anahtar Kelimeler: paratiroid, paratiroidektomi, sekonder hiperparatiroidizm, T-skoru, vitamin D

Özet

Giriş: Sekonder hiperparatiroidizmin (SHPT) tedavisi medikaldir. Medikal tedavi başarısız olduğunda cerrahi seçenekleri subtotal paratiroidektomi (subtotal PTX) veya total paratiroidektomi ve ototransplantasyondur (total PTX + AT). Ancak genel olarak kabul gören tek bir cerrahi yöntem bulunmamaktadır. Bu çalışmamızda cerrahi sırasında 3 veya 4 paratiroid bezi saptanan SHPT’li hastalarda, uygulanan cerrahi yöntemlerin kısa dönem ve uzun dönem sonuçlara etkisini değerlendirmeyi amaçladık.
Yöntem-gereç: Bu çalışma PTX yapılan SHPT’li hastalardan oluşmaktadır. Hastalar 3 grupta değerlendirildi; Grup A’da 3 PTX, Grup B’de subtotal PTX ve Grup C’de total PTX + AT. Preoperatif ve postoperatif dönemlerde ve gruplar arasında parathormon (PTH), kalsiyum, fosfor, 25-hidroksi-vitamin-D (25-OH Vit-D) düzeyleri, kemik mineral dansitometri skoru, peristans/rekürrens durumu ve şikayetler bakımından değerlendirildi ve karşılaştırıldı.
Bulgular: 6, 8 ve 9 hasta sırasıyla Grup A, B ve C’de yer almaktaydı. PTH düzeyleri 6.ayda tüm gruplarda azalmasına rağmen, Grup A’da tekrar yükseldi. Çalışma sonucunda özellikle Grup B ve C’de belirgin olmak üzere postoperatif dönemde hastalarda PTH, fosfor ve 25OH Vit-D düzeylerinde düşme, T-skorunda iyileşme ve kaşıntıda azalma saptanmıştır.
Sonuç: Sonuç olarak SHPT’li hastalarda 3,5 paratiroid bezinden daha az bez çıkarılması uygun olmayan bir cerrahidir. Cerrah en az 4 paratiroid bezini de bulmak için tüm çabayı göstermelidir. Bu hastalarda total PTX + AT ve subtotal PTX; anlamlı düzeyde düşük ve stabil PTH değerleri ve daha az persistans/rekürrens oranları sağlamaktadır.